Uitgaven

2,42%
€ 7.219
x €1.000
2,42% Complete

Inkomsten

0,64%
€ -2.050
x €1.000
0,64% Complete

Saldo

46,07%
€ -9.269
x €1.000

8. Programma Klimaat en energie

Uitgaven

2,42%
€ 7.219
x €1.000
2,42% Complete

Inkomsten

0,64%
€ -2.050
x €1.000
0,64% Complete

Saldo

46,07%
€ -9.269
x €1.000

Inleiding en ontwikkelingen

Terug naar navigatie - Inleiding en ontwikkelingen

Het klimaat verandert, de zeespiegel stijgt door de uitstoot van broeikasgassen. Fossiele grondstoffen worden schaars. In het interbestuurlijk programma staat daarom “samen werken aan het klimaat” als eerste urgente thema genoemd. De provincies hebben landelijk aangeboden het voortouw te nemen in de transitie naar schone energie (energietransitie) en het aanpassen aan klimaatverandering (adaptatie). Daarnaast heeft de provincie autonome taken op het gebied van waterbeheer. In het coalitieakkoord zijn deze ontwikkelingen vertaald naar 2 bestuurlijke hoofdopgaven: energietransitie en klimaatadaptatie. De uitvoering daarvan vindt plaats in het uitvoeringsprogramma “Energie op Klimaat”, en daarnaast vallen de water gerelateerde onderwerpen ook onder programma “Fysieke Leefomgeving”.

In de Zuidwestelijke Delta zijn natuurlijk kapitaal en economisch kapitaal ten zeerste met elkaar verweven. De opgave voor de toekomst is om binnen de randvoorwaarde van waterveiligheid het natuurlijk en het economisch kapitaal in evenwicht met elkaar te ontwikkelen. Tegelijk is in wereldwijd, Europees én nationaal verband is afgesproken om de CO2-uitstoot te beperken. De Provincie Zeeland wil hier haar verantwoordelijkheid in nemen en het Zeeuwse deel van deze wereldwijde opgave realiseren. Om een steentje bij te dragen aan de wereldwijde en landelijke klimaatdoelen, én om een aantrekkelijke vestigingslocatie te zijn, is de uitdaging om te komen tot slimmer gebruik van eindige - en deels schaarse - grondstoffen, gebruik van biobased grondstoffen en materialen. Daarnaast moeten we fors meer energie duurzaam opwekken, energie besparen en willen we de ontwikkeling naar een kringloopeconomie stimuleren. De weg naar een groene economie biedt veel kansen voor Zeeland, maar vraagt ook een grote inzet. Zowel van ons als van de Zeeuwse partners. Dit moet gebeuren in een veilige, economisch aantrekkelijke en ecologisch gezonde delta. Hieraan wordt gewerkt door het Rijk, de drie provincies, gemeenten, waterschappen en ondernemers en maatschappelijke partijen die binnen de Zuidwestelijke Delta samenwerken. Een jarenlange voorbereiding heeft ertoe geleid dat vanaf 2018 toegewerkt wordt naar uitvoering van herintroductie van beperkt getij op de Grevelingen. Tevens wordt ingezet op herstel van de kwaliteit van het Volkerak Zoommeer. Het realiseren van een goede zoet-water aanvoer is hierbij van belang.

Hoewel we werken aan terugdringing van de CO2-uitstoot en het beperken van klimaatverandering, is de al ingezette klimaatverandering niet terug te draaien. De klimaatveranderingen worden ondertussen steeds merkbaarder. De verwachting is dat we vaker te maken krijgen met extremere vormen van droogte, hitte, wateroverlast en een stijgende zeespiegel. Om een goede leefomgeving te behouden moeten we ons daaraan aanpassen. Aanpassing gebeurd via de trits “weten – willen – werken”, waarbij het noodzakelijk is eerst goed te weten wat de effecten en mogelijke maatregelen zijn, vervolgens het willen werken naar oplossingen die tenslotte uitgevoerd worden.

In 2020 zijn stappen gezet in de uitvoering van de opgaven energietransitie en klimaatadaptatie. De strategische opgave Energietransitie is beëindigd, met het vaststellen van de Regionale Energiestrategie (RES) door PS en alle gemeenteraden. uitvoering van deze energiestrategie wordt opgepakt in het uitvoeringsprogramma Energie en Klimaat. De uitvoeringsagenda voor klimaatadaptatie is nog beperkt, omdat de adaptatiestrategie (KASZ) nog in ontwikkeling is. In 2020 zijn beperkte uitvoeringsmaatregelen genomen, zoals bijdragen aan groen daken en groene schoolpleinen. De lopende proeftuin projecten zoet water bieden veel kennis en nieuwe projecten worden gestart. 

Tot slot vinden we het belangrijk dat ook de reguliere taken op het vlak van water(beheer) structureel worden uitgevoerd. De provincie draagt samen met andere overheden (waterschap, Evides, Rijk) bij aan het behoud en waar mogelijk verbetering van de waterkwaliteit in grond- en oppervlaktewater, drinkwater en zwemwater. Anticiperen op klimaatverandering en uitvoeren Deltaprogramma is bij uitstek iets waar veel partijen bij betrokken zijn, en waar provincie niet (alleen) verantwoordelijk is voor het uitvoeren van acties. Juist via netwerksturing worden in die gevallen doelen gehaald.

Met betrekking tot energietransitie zijn verschillende pilotprojecten in uitvoering gebracht en steunen we initiatieven uit de markt die de CO2-uitstoot helpen reduceren. Onder andere via onze deelname aan het fonds voor energietransitie van de Stichting Zeeuwse Publieke Belangen. Ook geven we door middel van duurzaam inkopen en het zelf inzetten van duurzame grond- weg- en waterbouw in onze infraprojecten het goede voorbeeld. Dit breiden we waar mogelijk uit met andere overheden in de regio.

Speerpunten

Terug naar navigatie - Speerpunten
  • Toename opbrengst windenergie (op land) tot 570 MW en ondersteunen windpark Borssele op zee
  • Helpen met uitvoering SDR-roadmap “klimaatneutrale industrie 2050”
  • Verdere uitrol van proefprojecten circulair bouwen (woningen)
  • Maatschappelijk verantwoord inkopen en duurzame aanbestedingen in de grond- weg- en waterbouw.
  • We werken aan een regionale energiestrategie (RES): via een Zeeuwse samenwerkingsstructuur maakt de regio een gezamenlijke strategie om de CO2-doelen te behalen.
  • Start planvormingsfase Getij Grevelingen obv  BOK/MIRT 2 besluit
  • Opstellen uitvoeringsprogramma Oosterscheldevisie
  • Invullen voorkeursstrategie ZuidWestelijke Delta.
  • Uitvoeren acties uitvoeringsprogramma Klimaatadaptatie

Maatschappelijk effect

Terug naar navigatie - Maatschappelijk effect

De uitstoot van CO2 (en andere gassen die eenzelfde werking hebben) worden verminderd en het gebruik van anders schaarse grondstoffen neemt af. De leefomgeving wordt aangepast aan veranderende (klimaat)omstandigheden waardoor inwoners en bezoekers van Zeeland kunnen leven in een veilige, aangename en klimaatbestendige leefomgeving.

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Water en bodem met kwaliteit

Terug naar navigatie - Water en bodem met kwaliteit

Een duurzaam bodemgebruik en goede kwaliteit van grond- en oppervlaktewater, waterpeilen die voldoen aan normering en duurzame bescherming tegen overstromingen zoals aangegeven in de Europese Kaderrichtlijn Water en de Europese Richtlijn Overstromingsrisico’s.

O

Via vele afzonderlijke acties wordt toegewerkt naar realisatie van de doelstellingen voor water en bodem met kwaliteit. Hiervoor wordt continu inzet geleverd, waarbij een aantal acties wel wat achterloopt op de planning. 

Acties

Klimaatadaptie en voldoende zoet water

Terug naar navigatie - Klimaatadaptie en voldoende zoet water

Zeeland beheerst in 2050 de effecten van klimaatverandering (van hitte, droogte, wateroverlast en waterveiligheid) en voorziet in een optimalisatie van waterbeschikbaarheid en gebruik van zoet water.

G

De concept-Klimaatadaptatiestrategie Zeeland schetst de manieren waarop geprobeerd gaat worden aan deze doelstelling te voldoen.

Acties

Deltawateren

Terug naar navigatie - Deltawateren

Een veilige, economisch aantrekkelijke en ecologisch gezonde delta.

G

De realiseren van de doelstelling van een veilige, economisch aantrekkelijke en ecologisch gezonde delta vergt een continue inzet.  In 2020 is de Gebiedagenda voor de Zuidwestelijke Delta 2050 vastgesteld waarin onder meer handelingsperspectieven voor de lange termijn uitdagingen waarin we in de Delta te maken krijgen (o.a zeespiegelstijging en klimaatverandering). Daarnaast is er een advies uitgebracht voor de herinrichting van de werkorganisatie van het samenwerkingverband.

 

Acties

Energietransitie

Terug naar navigatie - Energietransitie

In 2030 stoten we 49% minder CO2 uit in elektriciteitsproductie, mobiliteit, verwarming en industrie.

G

In het Nationale Klimaatakkoord is een reductie van 49% CO2 uitstoot t.o.v. 1990 als hoofddoel bepaald. De EU heeft in 2020 die bijgesteld naar 55% 

Acties

Circulaire economie

Terug naar navigatie - Circulaire economie

Sluiten van kringlopen en meer, effectiever en efficiënter telen en verwerken van biobased grondstoffen .

G

Sluiten van (regionale) kringlopen , omschakelen naar hernieuwbare (biobased) grondstoffen, verbeteren hergebruik van grondstoffen, realiseren circulaire verdienmodellen.

Voorbereidingen getroffen om de aanpak circulaire economie te borgen  in de (nieuwe) economische agenda 2021. Processen en programma's lopen door; we zijn aangehaakt bij de landelijke  IPO regiegroep en boeken voldoende voortgang. We staan op het punt op te gaan schalen en trajecten te verzefstandigen.

Acties

Trendindicatoren

Terug naar navigatie - Trendindicatoren

Trendindicatoren

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Emissie van broeikasgassen in ton CO2-eq/jaar

9.400.200

10.029.031

9.913.316

9.786.080

9.591.583

nnb

nnb

Aantal (semi)Publieke laadpunten EV**

220

273

400

472

557

826

1385

Energiegebruik Gebouwde Omgeving per inwoner in GJ

40,71

41,27

40,65

39,79

39,93

39,67

nnb

Energiegebruik Mobiliteit* 

14.303 TJ

14.448 TJ

14.346 TJ

14.261 TJ

14.224 TJ

nnb

nnb

Energiegebruik Industrie en Energie

85.630 TJ

92.767 TJ

91.590 TJ

94.101 TJ

91.206 TJ

nnb

nnb

Projecten waterbeheer

 

 

 

 

 

 

 

Projecten bodem

 

 

 

 

 

 

 

Klimaatstresstesten

 

 

 

 

6

13

 

Normering regionale keringen

 

 

 

 

 

Fase 1 afgerond

 

Projecten proeftuin zoet water

 

 

1

3

3

4

 

* Exclusief scheepvaart en visserij
** Aantal installaties in december van het desbetreffende jaar, aantal wordt maandelijks geactualiseerd.

Doelindicatoren

Terug naar navigatie - Doelindicatoren

Doel

Indicator

Stand 2019

Streefwaarde 2020

Stand 2020

Einddoel

Hernieuwbare energie

PJ

5,9PJ

nvt

 

2030: 10,5 PJ

Emissie van broeikasgassen***

 

 

 

 

2030: 49% minder dan 1990 (ntb)

Uitvoeren klimaatstresstesten

Aantal

13

14

 

14

Uitvoeren projecten zoet water

Aantal

1

2

 

5

Uitvoeren projecten regionaal waterbeheer

Aantal

 

1

 

3

Opstellen klimaatadaptatie strategie

Aantal

0

1

 

1

*** Emissie van broeikasgassen: de reductie van alle broeikasgassen in Zeeland t.o.v. basisjaar 1990 is (nog) niet te bepalen in de Klimaatmonitor door het ontbreken van gegevens voor het basisjaar. Voor het basisjaar wordt gewerkt aan een alternatieve benadering, maar deze is nog niet beschikbaar.

Wat mag het kosten?

Terug naar navigatie - Wat mag het kosten?
Bedragen x €1.000
Exploitatie Begroting 2020 Wijzigingen 2020 Begroting 2020 NW Rekening 2020 Restant
Lasten
080101 Uitvoering klimaatadaptie 384 -163 221 352 131
080102 Deltawateren 0 130 130 103 -27
080103 Energietransitie 1.553 -967 586 539 -48
080104 Water, bodem en land 3.511 -1.650 1.860 1.485 -375
080105 Circulaire economie 777 359 1.137 1.152 15
089999 Ambtelijke inzet 2.697 42 2.738 2.703 -35
Totaal Lasten 8.921 -2.249 6.672 6.334 -338
Baten
080103 Energietransitie 0 16 16 40 23
080104 Water, bodem en land 184 255 439 257 -182
080105 Circulaire economie 0 0 0 19 19
Totaal Baten 184 272 456 316 -140
Gerealiseerd saldo van baten en lasten -8.737 2.520 -6.217 -6.018 198
Onttrekkingen
980899 Bestemmingsreserves-Pr.8 557 1.809 2.366 2.366 0
Toevoegingen
980899 Bestemmingsreserves-Pr.8 -50 935 885 885 0
Mutaties reserves -507 -2.744 -3.250 -3.250 0