1.5 Programma Regionale bereikbaarheid en leefbaarheid

Inleiding en ontwikkelingen

Goed wonen, werken en leven in Zeeland vraagt om een aantrekkelijke leefomgeving (wonen, bedrijvigheid) en een optimale bereikbaarheid (economisch en maatschappelijk).

Vanuit dit programma hebben we daartoe in 2019 weer betekenisvolle stappen gezet, zowel in fysiek opzicht (o.a. aanleg infrastructuur) als in het faciliteren en versterken van activiteiten van andere overheden, ondernemers, kennisinstellingen en de Zeeuwen zélf.

Een belangrijk deel van het werk bestaat uit de reguliere taken rond efficiënt en effectief beheer en onderhoud van de provinciale (vaar)wegen alsmede het beheer van de concessies voor het busvervoer en de Westerschelde Ferry. Voor de bus-concessie is doorontwikkeling aan de orde, om in te spelen op de behoefte aan slimme en duurzame oplossingen, o.a. de voorbereiding van de introductie van Zero Emissiebussen. De concessie voor de Westerschelde Ferry is per 2019 opnieuw verleend (looptijd tot 2024) en met een positief financieel resultaat over 2019 en een forse investering in beleving, staat de Westerschelde Ferry goed gesteld voor de komende jaren.

Deze opgavegerichte aanpak liep in 2019 in eerste instantie via de opgaven Bereikbaarheid, Havens en Bedrijven alsmede de Leefbaarheidsagenda. Per 24 september 2019 zijn deze opgegaan in de programma's Regionale Bereikbaarheid, Fysieke Leefomgeving alsmede Cultuur, Leefbaarheid en Sport. Naast deze ontwikkelingsgerichte agenda, maakt ook het beheer en onderhoud van de provinciale (water) wegen onderdeel uit van dit hoofdstuk.

Speerpunten 2019

· Versterken (netwerk) samenwerking Verkeersveiligheid (ROVZ) en koppeling uitvoering Nationaal Strategisch Plan Verkeersveiligheid

· (Europees) onderzoek naar optimalisatie van de railontsluiting van de Zeeuwse havens (Rail Ghent Terneuzen) en gezamenlijke lobby met North Sea Port/Terneuzen.

· Visie en uitvoeringsprogramma Midden Zeeland route

· Uitvoering actieplan incident- en verkeersmanagement om de doorstroming te verbeteren.

· North Sea Port, verkenning regionale ontwikkelstrategie en samenwerking o.a. met de havengemeenten.

· Logistiek programma/visie Zeeland Connect met drie innovatielijnen, waaronder Pilot Smart Logistics en autonoom transport (varen en rijden).

· Bijdragen voorbereiding project Central Gate.

· Realisatie Impuls bedrijventerreinen, economisch behoefte-onderzoek en behoefteprognose.

· Realisatie Wegeninvesteringsprogramma, waaronder eerste fase N290, planvoorbereiding Zanddijk

· Verankering van de werkwijze van assetmanagement met betrekking tot de instandhouding van de provinciale (vaar)wegen

· Verbetering toegankelijkheid bushalten, stimuleren gemeenten o.a. door nieuwe subsidieregeling.

· Extra inzet met middelen vanuit de regio-envelop op herstructurering van de bestaande woningvoorraad (uitbreiding bestaand instrumentarium w.o. PIW, uitvoeren energiescans).

· Een nieuwe aanpak voor het stimuleren van het invullen van lege plekken en panden (‘leegstand als kans’) - met gebruik van maatschappelijk initiatief.

· Door-ontwikkelen OV: opstellen ontwikkel- en actieagenda (nieuwe vervoersconcepten, duurzaamheid, samenwerking, doelgroep-benadering).

· ‘Leren door te doen’; pilots/projecten als leeromgeving (bijv. e-mobilitypark Vlissingen/Middelburg, fietshubs Westerschelde Ferry, herontwerp busstation Terneuzen, praktijkroute Zeeuws-Vlaanderen).

· Mobility as a Service (met inzet middelen regio-envelop); een nieuwe aanpak voor betere afstemming van vraag en aanbod voor het scholierenvervoer naar Goes, Zierikzee en Terneuzen.

· Veerkrachtig Vogelwaarde: pilot integrale leefbaarheidsaanpak (ruimtelijk, bereikbaarheid, sociaal) op basis van burgerinitiatief, met lokale sturing en gefaciliteerd door de Provincie.

. Een platform voor kennisdeling rond maatschappelijke initiatieven in Zeeland gericht op meer en betere initiatieven alsmede verwijzing naar beschikbare fondsen (o.a. Zeeuws Oranjefonds

Reguliere taken

Het beheer en onderhoud van onze provinciale infrastructuur bestaande uit (water)wegen, kunstwerken nat en droog en de aanlandingsvoorzieningen, terminals en baggerwerken voor het fietsvoetveer;
Het beheer van de concessies voor openbaar vervoer (bus en Westerschelde Ferry)

Beleidskader

Bereikbaarheid, havens en bedrijven

De havens zijn een motor van de Zeeuwse economie en met de fusie van de havenbedrijven is er een nieuwe context ontstaan. Voor het goed functioneren van de havens en andere (grote) bedrijventerreinen zijn goede hoofdverbindingen van groot belang voor de aan- en afvoer van grondstoffen en producten. We zetten ons in voor het beschikbaar hebben van voldoende en kwalitatief goede regionale bedrijventerreinen met een onderscheidend profiel, bundeling van bedrijvigheid met name op grootschalige bedrijventerreinen en een goede bereikbaarheid van de bedrijfslocaties.

Met de partners en North Sea Port gaan we stappen zetten om te komen tot een grensoverschrijdende visie/agenda die versterkend werkt op het masterplan van North Sea Port. Een belangrijk gezamenlijk project is de Europese CEF-studie naar de aanleg Rail Ghent-Terneuzen samen met North Sea Port en gemeente Terneuzen. Eind 2019 is hier in het BO MIRT een belangrijke stap vooruit gezet richting de planuitwerking, waarna in de eerste helft van 2020 de ontwikkeling van de financieringsstrategie aan de orde is.

Voor de logistieke sector ontwikkelingen als de energietransitie en digitalisering relevant. Deze ontwikkelingen en de kansen die er zijn voor samenwerking binnen de sector, zijn aanleiding voor het opstellen van een meerjarenvisie logistiek door Zeeland Connect. Met het oog op het verbeteren van onze achterlandverbindingen, nemen we deel aan de Corridor Rotterdam-Antwerpen.

Ook in 2019 stond de verbetering van de verkeersveiligheid hoog op de agenda, 100% verkeersveilig daar gaan we voor. We investeren in veilige wegen en gaan verder met de partners met de uitvoering van het Nationaal Strategisch Plan Verkeersveiligheid. In 2019 is gewerkt aan een risicoanalyse op basis waarvan we in 2020 samen met de regionale partners een uitvoeringsagenda gaan maken.

De Zeeuwse bereikbaarheidsopgaven vragen om investeringen in infrastructuur, belangrijke mijlpalen zijn gezet met de oplevering van het knooppunt Sloeweg en de Tractaatweg. Verder geldt de bereikbaarheidsopgaven steeds meer om andersoortige oplossingen vragen: Slim en Duurzaam. Daarom werken we aan innovatieve oplossingen op het gebied van SMART-Mobility, waarbij met de inzet van data de beschikbare capaciteit beter benut kan worden en de verkeersveiligheid vergroot.

Maatschappelijk effect Bereikbaarheid, havens en bedrijven

Provincie Zeeland staat samen met andere overheden in Zeeland in voor een systeem van infrastructuur en collectieve mobiliteits-voorzieningen van voldoende kwaliteit in de zin betrouwbaarheid, snelheid en veiligheid.

Betrouwbaarheid: Het mobiliteitssysteem moet ervoor zorgen dat je op tijd op je bestemming bent. Of dat goederen op het juiste moment aankomen.

Snelheid: Voor functionele verplaatsingen mag de reistijd niet te lang zijn.

Veiligheid: We accepteren niet dat er gewonden en dodelijke verkeersslachtoffers vallen.

Leefbaarheidsagenda

Leefbaarheid gaat over goed wonen, werken en leven in Zeeland en is daarmee voorwaarde voor een goed vestigingsklimaat. Kern van deze opgave is adequaat inspelen op demografische, ruimtelijke en maatschappelijke ontwikkelingen. En daarbij niet afwachten tot de knelpunten zich voordoen, maar op tijd signaleren en actie ondernemen. Zo hebben en houden jongeren, ouderen en nieuwe Zeeuwen perspectief.

In het kort is dit de uitdaging voor alle Zeeuwse partners die werken aan de leefbaarheid: de Zeeuwse Leerbaarheidsagenda. Met daarbij de ambitie dat het totaal meer is dan de som der delen. Die integrale aanpak vraagt om doelgerichte samenwerking via netwerksturing. Immers, veel elementen (met name op het gebied van zorg en voorzieningen) zijn primair een gemeentelijke verantwoordelijkheid. Hier pakken we als Provincie de handschoen om te ontdekken hoe netwerksturing en samenwerking het beste kan werken, o.a. via een Navigatieteam Leefbaarheid.

Voor de Provinciale inzet op de Zeeuwse Leefbaarheidsagenda hebben we vanuit onze eigen verantwoordelijkheid focus aangebracht op drie thema’s:

· Ruimtelijke kwaliteit versterken

· Bereikbaarheid voor de mensen

· Maatschappelijk initiatief versterken

Maatschappelijk effect Leefbaarheidsagenda

Zeeland is een provincie waar het goed wonen, werken en leven is. De Leefbaarheidsagenda gaat het over het benoemen van de concrete vraagstukken én die samen met de regionale partners op te pakken en zo te werken aan leefbaarheid als basisvoorwaarde voor een economisch vitaal Zeeland

Wat willen we bereiken?

Doelmatig en doeltreffend beheer (water)wegen

Een doelmatig en doeltreffend beheer van de provinciale (water)wegen op zodanige wijze dat deze aansluit bij de principes van assetmanagement en voldoet aan het onderhoudsniveau zoals door het bestuur vastgesteld.

Ten behoeve van een efficiënt en effectief beheer en onderhoud van de provinciale (vaar)wegen is het Beheerkader Infrastructuur Provincie Zeeland (maart 2018) vastgesteld. Bij het in stand houden van de infrastructuur wordt gekeken naar de prestaties die de kapitaalgoederen moeten leveren, de kosten die daaraan verbonden zijn en de risico’s die daarbij acceptabel zijn. Naast informatiebeheer en organisatiestructuur vormt het Beheerkader de derde pijler waardoor de instandhouding (beheer en onderhoud) van de provinciale (vaar)wegen doelmatiger georganiseerd kan worden. Als nadere uitwerking van het Beheerkader wordt per infrastructureel kapitaalgoed een Uitvoeringsstrategie opgesteld. Daarin wordt nader beschreven op welke wijze dat specifieke kapitaalgoed in stand wordt gehouden.

In 2019 is gewerkt aan de verdere implementatie van assetmanagement, waardoor de instandhouding van de provinciale wegen en vaarwegen doelmatiger georganiseerd wordt. Het Beheerkader Infrastructuur Provincie Zeeland vormt de basis voor het verankeren van assetmanagement in de provinciale werkwijze. Hierin is de knip gemaakt tussen wat we als beheerder van infrastructuur wettelijk gezien moeten doen (basis), en wat we op grond van ambities daarop aanvullend nog willen bereiken (beleid). Bij het in stand houden van de infrastructuur wordt gekeken naar de prestaties die de kapitaalgoederen moeten leveren, de kosten die daaraan verbonden zijn en de risico's die daarbij acceptabel zijn. Het niveau wat in het Beheerkader door het bestuur is vastgesteld is geborgd.

Acties

Verbetering verkeersgedrag verkeersdeelnemers

Verbetering van het verkeersgedrag van alle verkeersdeelnemers in Zeeland, ten einde de aantallen ernstige verkeersslachtoffers zoveel mogelijk te beperken.

Binnen het Regionaal Overlegplatform Verkeersveiligheid Zeeland (ROVZ) werkt Provincie Zeeland samen met de gemeenten en andere relevante partners aan de verkeersveiligheid. In 2019 gaan we verder met de versterkte samenwerking binnen het ROVZ, onder andere om de doelen van de nieuwe Nationale Strategische Plan verkeersveiligheid verder te brengen. Zeeland is een landbouwprovincie met een bijzondere eilandenstructuur. Met RWS en de ZLTO zijn we in gesprek over een verkeersveilige oplossing voor het landbouwverkeer over de Oosterschelde en de Zeelandbrug waarbij we ons richten op een goed evenwicht tussen doorstroming en verkeersveiligheid. Op basis van de ervaringen en de pilot uit 2018 t.a.v. het begeleiden van de landbouwvoertuigen over de Zeelandbrug willen met de ZLTO en RWS tot definitieve afspraken te komen. Voorts heeft de minister een subsidieregeling ten aanzien van de verharding van de bermen en een verkeersveilige inrichting van wegen aangekondigd, voor Zeeland komt 1,6 miljoen euro beschikbaar. Deze maatregelen zullen we tot uitvoer brengen.

De activiteiten van het ROVZ en haar partners zijn gericht op het veranderen van het verkeersgedrag van weggebruikers. Infrastructurele maatregelen, zoals drempels en wegversmallingen, zorgen er bijvoorbeeld voor dat bepaald gedrag minder makkelijk mogelijk is, handhaving bestraft onrechtmatig gedrag in de hoop dat mensen hun gedrag aanpassen. Campagnes en educatie zijn er op gericht het juiste verkeersgedrag aan te leren en te stimuleren. Het is echter moeilijk meetbaar in hoeverre er ook daadwerkelijk een verbetering van het verkeersgedrag van verkeersdeelnemers in Zeeland is gerealiseerd. Op lange termijn moet worden bezien of de inspanningen om het gedrag van verkeersdeelnemers te verbeteren ook terug te zien zijn in de ongevallen en slachtoffer cijfers.

Acties

Goede bereikbaarheid voor bedrijven, bezoekers en bewoners

Een goede bereikbaarheid voor bedrijven, toeristen en forenzen en een goede multimodale bereikbaarheid van de Zeeuwse havens.

Met onze partners werken we aan de verbetering van de ontsluiting (via water, spoor en buisleidingen) van de havens in Vlissingen en Terneuzen. De faciliteiten voor het wegverkeer krijgen met name wat betreft de Midden Zeeland route (Goes – Hellegatsplein) extra aandacht. Met de provincie Zuid Holland en de gemeenten Schouwen Duiveland en Goeree Overflakkee werken we aan een betere doorstroming op de N59. Verder zullen op de N256 enkele Quick Wins worden voorbereid voor uitvoering in 2019 en wordt een lange termijnvisie opgesteld voor de ontwikkeling van deze corridor. Naast de infrastructurele verbeteringen richten we ons op een goede OV bereikbaarheid en gaan verder met het gesprek met de NS over de spitstrein. En met de wegbeheerders werken we aan een verbeterde verkeers- en incidentenmanagement dat ten goed komt van de doorstroming en bereikbaarheid. Met onze partners en via het team Verkeersmanagement maken we afspraken hoe de weg na een calamiteit weer zo snel mogelijk beschikbaar komt en verbeteren we de afspraken met de verkeerscentrale.

Subdoel: Snelle en betrouwbare wegverbindingen voor zakelijk en woon-werkverkeer.

In het voorjaar van 2019 is de nieuwe Tractaatweg opgeleverd en door de minister officieel geopend. Daarnaast is in het najaar van 2019 het knooppunt de drie Klaauwen geopend. Dit was het slotstuk van een proces van vele jaren waarmee de bereikbaarheid over de weg van de Zeeuwse havens en industrie aanzienlijk is verbeterd. Daarnaast is op vlak van goederenvervoer per spoor vooruitgang geboekt met de erkenning op Rijksniveau van het bestaan van een knelpunt in de Zeeuws Vlaamse Kanaalzone. Voor de N256 is een variantenstudie afgerond als basis voor de in 2020 te starten verdiepende planstudie.
Aan de noordkant van de N59 werken we samen met de gemeenten en de provincie Zuid Holland aan een betere en vooral meer duurzame bereikbaarheid van Hellegatsplein.

Acties

Wegeninvesteringen

Reizigers kunnen zich op het Provinciale wegennet goed en veilig verplaatsen zonder dat de kwaliteit van de leefomgeving daarmee onder druk komt te staan.

We gaan in 2019 verder met het afstemmen de investeringen van de wegbeheerders in Zeeland, o.a. in het POVV en de beheerplanning.

In 2019 werken we aan de voorbereiding en de realisering van de geprogrammeerde projecten uit het wegeninvesteringsprogramma voor 2019 te weten:

N290 fase 1 Terneuzen – Zaamslag
N673 Zanddijk
Derde Fase Recreatieverdeelweg
Parallelweg Absdale – Hulst
N256 - Landbouwweg Zandkreeksluis
N286, landbouwroute Poortvliet
Industrieweg, fietstunnel Maintenance Value Park
N253 rotonde St. Anna ter Muiden
N659 rotonde recreatiepark Speelsmansplaten
N286 fietspad St Maartensdijk (ontbrekend deel)
Amoveren fietspad Sluiskil -Sluizencomplex
Impuls Veilige N-wegen rijks subsidieprogramma N-wegen

Subdoel: Een multimodaal netwerk van achterlandverbindingen voor de Zeeuwse havens (Terneuzen en Vlissingen-Oost) met voldoende capaciteit en bedrijventerreinen.

Vanuit het Meerjarenprogramma Infrastructuur Zeeland (MIZ) worden jaarlijks projecten voorbereid en uitvoeringsgereed gemaakt. Dit gebeurt meer en meer vanuit een gebiedsgewijze aanpak, waar meerdere partners bij zijn betrokken en meerdere criteria een rol spelen. Ook in 2019 is voortgang geboekt bij diverse projecten. Echter, de daadwerkelijke realisatie is beperkter dan gepland. Dit is een gevolg van uiteenlopende factoren. Voorbeelden zijn moeizame grondverwerving en langer lopende trajecten om met alle betrokken stakeholders tot overeenstemming te komen. Het betreft soms ook de gezamenlijke financiering. En sinds kort speelt ook de stikstofproblematiek een rol. Tenslotte begint er ook een capaciteitsvraagstuk te ontstaan, wat een integrale afweging vereist (voorjaarsconferentie 2020).

Acties

Impuls bedrijventerreinen

Beter benutten van havengebieden en bedrijventerreinen.

We werken aan het beschikbaar hebben van voldoende planologische ruimte voor havenontwikkeling en bedrijven en zetten in op een kwaliteitsimpuls en de verduurzaming van terreinen. Belangrijke instrumenten zijn de behoefteprognose voor bedrijventerreinen, de regionale bedrijventerreinenprogrammering die de gemeenten op basis daarvan opstellen en door deprovincie worden goedgekeurd, en de subsidieregeling Fonds Impuls Bedrijventerreinen. In 2019 is er een extra actie gericht op de verduurzaming van de bedrijventerreinen .

In 2019 is een nieuwe behoefteprognose voor bedrijventerreinen afgerond, die de basis vormt voor de actualisatie van de regionale bedrijventerreinen in 2020. De 4e ronde van de subsidieregeling Fonds Impuls Bedrijventerreinen is uitgevoerd, waarbij subsidie is toegekend aan de gemeente Kapelle voor de herstructurering van bedrijventerrein Smokkelhoek. Er is een subsidieregeling opengesteld voor het uitvoeren van duurzaamheidscans op bedrijventerreinen. Deze zullen in 2020 door gemeenten worden uitgevoerd.

Acties

Concurrentiepositie logistiek

Verbetering van de concurrentiepositie en behoud van werkgelegenheid in de Zeeuwse sectoren logistiek en maintenance.

De logistieke sector groeit hard doordat de economie weer sterk aantrekt en innovatieve vernieuwingen vragen aandacht en dat is aanleiding voor het opstellen van een meerjarenvisie logistiek door Zeeland Connect met een aanverwante roadmap. De maintenance sector is voor de economie en de veiligheid in onze regio is groot. In 2019 zijn de activiteiten gericht om de innovatie te stimuleren en de toepassingsmogelijkheden van circulaire economie toe te passen. De activiteiten om de nieuwe sector wind op zee goed in Zeeland te laten worden voortgezet, we richten ons op de realisatie van een Fieldlab Wind op Zee in Zeeland te realiseren.

De meerjarenvisie logistiek is vastgesteld door Zeeland Connect en voor twee actielijnen zero-emissie en autonoom rijden/varen zijn robuuste actieplannen uitgewerkt. Voor beide actielijnen is 1 mln euro subsidie per project vanuit het OPZuid-fonds verkregen en worden de komende jaren projecten in de Zeeuwse logistieke sector uitgevoerd. Verder worden de bedrijven ondersteund bij de implementatie van de nieuwe ontwikkelingen . De provincie Zeeland neemt ook deel aan Connected Transport Corridors. In Zeeland is 1 van de 4 Connected Transport Corridors voorzien. In samenwerking met het Rijk wordt de digitalisering en gebruik van data in de mobiliteitssector en de logistieke sector verder ontwikkeld.

Het kennis- en innovatiecentrum maintenance procesindustrie heeft drie projecten, waarin de filosofie van het "circulair denken" was verwerkt uitgevoerd. De realisatie van het fieldlab Zephyros (maintenance wind op zee) bevindt zich nog in de ontwikkelfase.

Acties

Bereikbaarheid voor de mensen (Leefbaarheidsagenda)

Slim van A naar B om meedoen mogelijk te maken.

In vrijwel elke levensfase is het nodig om fysiek afstanden te overwinnen om activiteiten te ontplooien. Dat kan door zelf ergens naar toe te reizen, maar inmiddels ook door ‘moderne’ varianten (digitale snelweg, pakketdiensten). Een passende vervoersvoorziening is belangrijk vanuit mens én maatschappij. In een provincie met een relatief lage bevolkingsdichtheid, fysieke uitdagingen door de ‘eilandenstructuur’ en een open blik naar Vlaanderen, Brabant en Zuid-Holland, is het een uitdaging om de bereikbaarheid op orde te houden. Voor de Leefbaarheidsagenda ligt de nadruk op maatschappelijk meedoen, met een accent op specifieke groepen (bijv. scholieren/studenten). Met de verantwoordelijkheid voor het regionaal openbaar vervoer als startpunt bouwen we aan ‘slimme mobiliteit’ waarbij innovatie, duurzaamheid, deelgebruik en samenwerken met andere overheden sleutelwoorden zijn. Hier biedt de regio-envelop een stimulans met extra middelen voor een pilot Mobility as a Service gericht op scholieren die naar Goes, Zierikzee en Terneuzen reizen.

In 2019 is de basis gelegd voor de ontwikkelagenda 'van openbaarvervoer naar slimme mobiliteit'. Samen met het onderwijs, zorg, ondernemers en mobiliteitsaanbieders zijn doelen gesteld voor het toekomstig mobiliteitssysteem. Behalve de verzameling van nieuwe informatie en de opzet van nieuwe samenwerking zijn ook verschillende pilotideeën ontwikkeld. Bewustwording voor de noodzaak van doorontwikkeling van het mobiliteitssysteem is gecreëerd en nu gaan via verschillende samenwerkingen nieuwe mobiliteitsconcepten in de praktijk worden getest, zodat we leren wat wel en wat niet werkt in Zeeland.

Vanuit de regio envelop zijn we in februari 2020 gestart met het verzamelen van mobiliteitsdata onder MBO-studenten. met realtime mobiliteitsdata kunnen knelpunten in de huidige mobiliteit in kaart worden gebracht en kunnen slimme oplossingen worden bedacht/ingevoerd om de student sneller, slimmer, schoner en comfortabeler mobiel te maken naar school, stage, werk en vrijetijdsbesteding. Op basis van analyse van deze data zullen oplossingerichtingen worden getoetst bij de doelgroep en in het tweede deel van 2020 in praktijk worden gebracht.

Acties

Ruimtelijke kwaliteit versterken (Leefbaarheidsagenda)

Een passende duurzame woning en een prettige woonomgeving.

Onderdeel hiervan is de woningvoorraad, zowel bestaand als toekomstig. Met onze verantwoordelijkheid in de regionale woningbouwprogrammering hebben we hier een sleutelrol. Het gaat niet alleen om aantallen, maar ook om een match met de kwalitatieve vraag en een koppeling met duurzaamheidsdoelen. Er ligt immers een behoorlijke saneringsopgave. Waar er kansen zijn, stimuleren we als Provincie de inzet hierop. Via de regio-envelop krijgt dit de komende jaren een extra impuls.

In dit thema speelt ook de versterking van de functie van de stad als plek om te winkelen, te leven en te ontmoeten. We haken hierop aan als partner met een visie op detailhandel, cultuur en bebouwde omgeving (m.n. herbestemming). Onze rol is hier vooral faciliterend (bijv. richting stedennetwerk Z4) en stimulerend (bijv. richting initiatief om met leegstaande plekken en panden om te gaan).

Door het opstellen van de prognose 2019 en de uitvoering samen met de gemeenten van het Kwalitatief Woononderzoek Zeeland is de (toekomstige) woonbehoefte kwalitatief en kwantitatief in beeld gebracht. Hiermee is de woonopgave verder in beeld gebracht en kan het provinciale en gemeentelijke woonbeleid beter worden gericht op de woonbehoefte en de leefbaarheid van de Zeeuwse inwoners.

Acties

Maatschappelijk initiatief versterken (Leefbaarheidsagenda)

Kracht van de samenleving als basis om op te bouwen.

Wat mensen en groepen zélf kunnen en willen betekenen voor hun woonomgeving en voor hun bereikbaarheid, dat is een derde spoor van onze inzet op leefbaarheid. En dan niet zozeer één op één naar lokale initiatieven, daar staan de gemeenten en maatschappelijke instellingen voor aan de lat. Onze inzet is meer op bevorderen dat maatschappelijk initiatief ‘de wind mee krijgt’. We doen dat door kennis en ervaringen te delen (digitaal platform voor initiatieven, regionale bijeenkomsten), door de betrokkenheid te vergroten van doelgroepen bij hun eigen leefbaarheid (in 2018 waren dat de MBO-scholieren) en door gerichte cofinanciering van bovenlokaal initiatief, direct of via een fonds (Zeeuws Oranjefonds, LEADER). Bij voorkeur zijn dit initiatieven op het gebied van versterking van bereikbaarheid en ruimtelijke kwaliteit. Dit spoor is nog in ontwikkeling en sluit aan op een kracht in de samenleving die steeds meer zichtbaar wordt in deelgebruik, coöperaties en sociale ondernemingen.

We hebben in 2019 het Zeeuws maatschappelijk initiatief versterkt. Begin 2019 is in samenwerking met Rabobank Walcheren/Noord-Beveland MAEX Zeeland gelanceerd, het Zeeuwse digitale platform voor maatschappelijke initiatieven en sociale ondernemingen. Op meerdere momenten hebben we het platform onder de aandacht gebracht bij de verschillende doelgroepen. Dit onder meer via de Open Dag van de Provincie en via het minisymposium Samen leven, samen werken dat de gemeente Vlissingen in samenwerking met ons voor de Zeeuwse ambtenaren die direct met maatschappelijk initiatief te maken hebben, heeft georganiseerd. Doordat de deelnemers het minisymposium erg gewaardeerd hebben, gaat deze vorm van bovenlokale ontmoeting en kennisdeling in 2020 een vervolg krijgen.

Voor de doorontwikkeling van het platform zoeken we samenwerking met gemeenten, maatschappelijke organisaties, fondsen en bedrijven. Hoewel het platform zijn waarde nog moet bewijzen, staan er inmiddels al 78 uiteenlopende initiatieven op het platform, heeft het VSB fonds een financiele impuls verzorgd, zijn de gemeenten Vlissingen en Tholen bereid om ook partner te worden en zijn we met onder meer ZB en Dockwize in gesprek over hun betrokkenheid. Het budget voor cofinanciering van LEADER initiatieven is in 2019 nog niet aangesproken. Wel zijn via de provinciale subsidieverordening initiatieven ondersteund zoals de ontwikkeling van de Praktijkroutes Zeeuws-Vlaanderen door Scalda. Met deze routes wordt het mogelijk om met de inzet van het bedrijfsleven in Zeeuws-Vlaanderen verschillende beroepsopleidingen in Zeeuws-Vlaanderen te kunnen blijven aanbieden. Het Oranjefonds heeft verder laten weten dat ook vanuit het Zeeuws Heldenfonds de nodige initiatieven zijn gesteund.

Voor het vergroten van de betrokkenheid van doelgroepen bij hun leefomgeving hebben we in 2018 met MBO studenten een aantal ideeën ontwikkeld die de leefbaarheid van Zeeland voor hen verbetert. Een van deze ideeën betreft het reizen met het OV naar school. Het komt dan wel eens voor dat de student moet wachten op een saai overstapstation en dat maakt het wachten lang en vervelend. Voor het busstation Westerscheldetunnel Terneuzen heeft ontwerpbureau Boyscout Designer de tweede helft van 2019 in interactie met de gebruikers van het busstation een aantal interventies uitgetest. Een voorstel voor aanpassing van de wachtbeleving op dit busstation volgt begin 2020.

Het onderbrengen van het thema maatschappelijk initiatief in het provinciale uitvoeringsprogramma Iedereen Telt brengt met zich mee dat we in leefbaarheidsvraagstukken nadrukkelijk met regionale partners samen willen werken aan maatschappelijke meerwaarde.

Acties

Trendindicatoren

Trendindicatoren	2006	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
Ernstige verkeersslachtoffers; doden	34	15	18	30	15	20	18	13	11
Ernstige verkeersslachtoffers; ziekenhuisgewonden				500	473	457	491	504	534
Voertuigkilometers hoofdwegennet (index)			100	101,9	104,9	108,6	111,8	PM
Voertuigkilometers onderliggend wegennet (index)			100	101,2	99,2	99,5	101	PM

Doelindicatoren

Doel	Indicator	Stand 2017	Streefwaarde 2019	Realisatie 2019	Einddoel
(Vaar)wegen	Onderhoudsniveau infrastructurele kapitaalgoederen	Basisniveau	Basisniveau		Basisniveau
Vraaggericht OV	Waardering Openbaar Vervoer (bus) Bezettingsgraad kernnet (daggemiddelde) Bezettingsgraad fietsvoetveer	7,4 23,4% 23,6%	7,5 24,0% 25,0%		7,6 30% 30%
Snelle en betrouwbare wegverbindingen	Reistijd Goes – Zelzate (in min.)	50 min	40 min	36 min	40 min
Snelle en betrouwbare wegverbindingen	Reistijd Goes – Hellegatsplein	45-60 min	45-65 min	45 min	40 min
Voldoende capaciteit multimodaal netwerk	Capaciteit Weg, water, spoor en buisleiding		Weg > 2017		Weg, water, spoor en buis > 2017
Voldoende bedrijventerreinen	Beschikbaar areaal uitgeefbaar bedrijventerrein t.o.v. vraag (kwantitatief)	Aanbod: 198 ha Vraag: 112 ha	Vraag en aanbod in evenwicht in zowel kwantiteit als kwaliteit		Vraag en aanbod in evenwicht in zowel kwantiteit als kwaliteit

Wat mag het kosten?

Bedragen x €1.000

Exploitatie	Begroting 2019	Wijzigingen 2019	Begroting 2019 NW	Rekening 2019	Restant
Lasten
050101-Doelmatig en doeltreffend beheer (wa	30.425	-1.923	28.503	28.233	-269
050102-Vraaggericht basisnetwerk openbaar v	24.009	927	24.936	25.400	465
050103-Verbetering verkeersgedrag verkeersd	765	1	766	743	-23
050104-Goede bereikbaarheid voor bedrijven	306	0	306	352	46
050105-Wegeninvesteringen	3.700	-2.002	1.698	1.607	-91
050106-Impuls bedrijventerreinen	326	1.820	2.146	618	-1.528
050107-Leefbaarheidsagenda	3.936	0	3.936	3.605	-331
050108-Concurrentiepositie logistiek	112	34	146	153	7
050109-Ruimtelijke kwaliteit versterken	61	278	339	182	-157
059999-Ambtelijke inzet	6.608	140	6.748	6.459	-289
Totaal Lasten	70.247	-724	69.523	67.354	-2.170
Baten
050101-Doelmatig en doeltreffend beheer (wa	381	909	1.290	1.316	27
050102-Vraaggericht basisnetwerk openbaar v	2.257	-22	2.234	2.320	86
050104-Goede bereikbaarheid voor bedrijven	0	0	0	34	34
050105-Wegeninvesteringen	745	-745	0	0	0
050107-Leefbaarheidsagenda	0	0	0	0	0
Totaal Baten	3.382	142	3.524	3.670	146
Gerealiseerd saldo van baten en lasten	-66.865	866	-65.999	-63.683	2.316
Onttrekkingen
980599-Bestemmingsreserves-Pr.5	14.334	7.835	22.169	21.799	-370
Toevoegingen
980599-Bestemmingsreserves-Pr.5	0	10.410	10.410	10.410	0
Mutaties reserves	14.334	-2.575	11.759	11.389	-370
Resultaat na bestemming	-52.531	-1.709	-54.240	-52.294	1.946